Nie każde rozwiązanie umowy z pracownikiem niepełnosprawnym świadczy o dyskryminacji
PRAWO PRACY - SAS 2 / 2025
Do naruszenia zasady równego traktowania pracowników i zasady niedyskryminacji w zatrudnieniu może dojść tylko wtedy, gdy różnicowanie sytuacji pracowników wynika wyłącznie z zastosowania przez pracodawcę niedozwolonego przez ustawę kryterium, co wprost opiera się na założeniu, iż dyferencjacja praw pracowniczych nie ma w tym przypadku oparcia w odrębnościach związanych z obowiązkami ciążącymi na danych osobach, sposobem ich wypełnienia czy też kwalifikacjami. Sam fakt wypowiedzenia umowy o pracę osobie zaliczonej do znacznego stopnia niepełnosprawności nie świadczy zatem o bezpośredniej dyskryminacji ze względu na niepełnosprawność.
TAK WYNIKA Z WYROKU SĄDU OKRĘGOWEGO
Warszawa-Praga z dnia 24 kwietnia 2023 r., oddalającego apelację powoda w sprawie dotyczącej rozwiązania z nim stosunku pracy przez urząd gminy.
Bezspornie w niniejszej sprawie powód był nieobecny w pracy przez okres prawie 11 miesięcy, z powodu poważnej choroby. Powód był zatrudniony na stanowisku o charakterze kierowniczym, podległym bezpośrednio wójtowi, i odpowiadał za szczególnie wrażliwe obszary związane z obroną cywilną i zarządzaniem kryzysowym. Waga i charakter obowiązków służbowych powoda silnie wiążą wskazany wyżej interes pracodawcy z interesem publicznym. Ten ostatni przejawia się w zapewnieniu prawidłowego i nieprzerwanego wypełniania zadań gminy związanych z ochroną bezpieczeństwa ludzi i mienia. W związku z tym długotrwała nieobecność powoda wymagała przeorganizowania pracy urzędu gminy.
Również teza strony powodowej, że wyznaczenie przez pozwanego powodowi szeregu zadań i przygotowaniu pracy świadczy o tym, iż należy kontynuować zatrudnienie, nie jest uzasadniona. W protokole z kontroli problemowej stanu przygotowań obronnych urzędu gminy, sporządzonym przez wojewodę, oceniono pozytywnie z uchybieniami poziom przygotowań urzędu do realizacji zadań obronnych. Zalecono opracowanie i dołączenie planu przemieszczenia urzędu na zapasowe miejsce pracy. Powód został poinformowany pismem przez wójta gminy o konieczności wykonania w biurze ds. obrony cywilnej i sytuacji nadzwyczajnych niezbędnych prac. Prace te obejmowały opracowanie planu operacyjnego funkcjonowania gminy w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny (w terminie wskazanym przez wojewodę), uzupełnienie nowego planu technicznego przystosowania oraz przemieszczenia urzędu na stanowisko kierowania w zapasowym miejscu pracy. Były to zatem zadania pilne, terminowe, wynikające z dotychczasowych zaległości, a nie działania przewidziane do wykonania po prostu w związku z kontynuowaniem zatrudnienia.
Jednocześnie strona powodowa nie uzasadniła zarzutu, iż wypowiedzenie umowy o pracę ma charakter dyskryminacji. Za Sądem Najwyższym (wyrok z 19 lutego 2008 r., sygn. akt II PK 256/07) należy wskazać, iż do naruszenia zasady równego traktowania pracowników i zasady niedyskryminacji w zatrudnieniu może dojść tylko wtedy, gdy różnicowanie sytuacji pracowników wynika wyłącznie z zastosowania przez pracodawcę niedozwolonego przez ustawę kryterium, co wprost opiera się na założeniu, iż dyferencjacja praw pracowniczych nie ma w tym przypadku oparcia w odrębnościach związanych z obowiązkami ciążącymi na danych osobach, sposobem ich wypełnienia czy też kwalifikacjami. Sam fakt wypowiedzenia umowy o pracę osobie zaliczonej do znacznego stopnia niepełnosprawności nie świadczy zatem o bezpośredniej dyskryminacji ze względu na niepełnosprawność.
Z powyższych względów Sąd II instancji apelację powoda oddalił, stwierdzając, że Sąd I instancji zasadnie uznał za uzasadnioną i rzeczywistą przyczynę wypowiedzenia, polegającą na częstych i długotrwałych usprawiedliwionych nieobecnościach w pracy, spowodowanych zwolnieniami lekarskimi, powodujących destabilizację i dezorganizację w procesie pracy i zarządzania kryzysowego w okresie trwającego stanu epidemii covid-19 oraz innych zagrożeń sygnalizowanych przez władze państwowe.
Jakub Gortyński
prawnik, ekspert w tematyce samorządu terytorialnego
PODSTAWA PRAWNA
– Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa-Praga z dnia 24 kwietnia 2023 r., sygn. akt VII Pa 109/22
