Radny może zostać zatrudniony w jednostce organizacyjnej gminy, innej niż urząd gminy
SĄDY O SAMORZĄDACH - BIULETYN SAMORZĄDOWCA 3 / 2024
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 10 lipca 2008 r., sygn. akt II SA/Bk 405/08
Osoba wybrana na radnego lub radny może wykonywać pracę w ramach stosunku pracy w jednostce organizacyjnej gminy, innej niż urząd gminy, z wyjątkiem funkcji kierownika lub zastępcy kierownika tej jednostki. Skoro radny może, w ramach stosunku pracy, pozostawać „szeregowym” pracownikiem jednostki organizacyjnej gminy, to również kierownik takiej jednostki organizacyjnej może powierzyć radnemu gminy wykonywanie pracy w tej jednostce organizacyjnej, na podstawie umowy cywilnoprawnej.
Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku, oddalając skargę na rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody, stwierdzające nieważność uchwały rady gminy w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu radnego. Zakwestionowaną przez wojewodę uchwałą rada gminy stwierdziła wygaśnięcie mandatu radnego, z powodu naruszenia art. 24d ustawy o samorządzie gminnym przez radnego rady gminy. W uzasadnieniu uchwały wskazano, że kierownik zakładu budżetowego Przedsiębiorstwo Robót Komunalnych zawarł z radnym trzy umowy zlecenia. Tymczasem, zgodnie z treścią art. 24d ustawy o samorządzie gminnym, wójt nie może powierzyć radnemu gminy, w której radny uzyskał mandat, wykonywania pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej.
W ocenie wojewody podlaskiego rada gminy dokonała nadinterpretacji prawa, ponieważ ograniczenie przewidziane w art. 24d ustawy o samorządzie gminnym formułuje bezwzględny zakaz powierzania radnemu wykonywania pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej. Jednakże redakcja tego przepisu wskazuje, że zakaz ten jest adresowany wyłącznie do wójta gminy; adresatem tego zakazu nie jest radny. W konsekwencji wojewoda stwierdził nieważność badanej uchwały.
Ze stanowiskiem wojewody zgodził się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku, wskazując, że „z naruszeniem normy prawnej, regulowanej przepisem art. 24d ustawy o samorządzie gminnym, mielibyśmy do czynienia wówczas, gdyby umowa została zawarta z radnym bądź przez samego wójta, bądź przez jego pełnomocnika, któremu wójt polecił zawarcie konkretnej umowy z radnym. Skoro ustawodawca skierował zakaz sformułowany w art. 24d wprost do wójta, to skutkami naruszenia tego zakazu nie można obciążać radnego. Ewentualne konsekwencje bowiem może ponosić tylko adresat ustanowionego zakazu. Trafne zatem jest twierdzenie organu nadzoru, że przepis art. 24d ustawy samorządowej nie precyzuje żadnej sankcji nakładanej na radnego, ze względu na zawarcie umowy z wójtem. Brak jest zatem podstawy prawnej do stwierdzenia wygaśnięcia mandatu radnego.” Na poparcie swojego stanowiska WSA w Białymstoku powołał się też na inne przepisy ustawy o samorządzie gminnym, wskazując m.in., że: „Dopuszczalność zawarcia umowy z radnym przez kierownika zakładu budżetowego gminy wynika z interpretacji przepisów art. 24a oraz art. 24b ustawy o samorządzie gminnym. Zgodnie z tymi przepisami zarówno radny, jak i osoba wybrana na radnego nie może wykonywać pracy w ramach stosunku pracy w urzędzie gminy, w której sprawuje lub uzyskała mandat, oraz nie może wykonywać funkcji kierownika lub jego zastępcy w jednostce organizacyjnej gminy. A contrario stwierdzić należy, że osoba wybrana na radnego lub radny może wykonywać pracę w ramach stosunku pracy w jednostce organizacyjnej gminy, innej niż urząd gminy, z wyjątkiem funkcji kierownika lub zastępcy kierownika tej jednostki. Skoro radny może, w ramach stosunku pracy, pozostawać „szeregowym” pracownikiem jednostki organizacyjnej gminy, to również kierownik takiej jednostki organizacyjnej może powierzyć radnemu gminy wykonywanie pracy w tej jednostce organizacyjnej na podstawie umowy cywilnoprawnej”.
