Bonifikata przy ustalaniu wysokości opłaty przekształceniowej
FINANSE SAMORZĄDU - SAS 6 / 2024
Czy przy ustalaniu wysokości opłaty z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów, należy uwzględnić wysokość przyznanej bonifikaty (50%) od opłaty z tytułu użytkowania wieczystego, przyznanej przez byłe prezydium rady narodowej?
Przepis art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów (Dz.U. z 2023 r. poz. 904), zwanej dalej „u.p.”, stanowi, że z tytułu przekształcenia nowy właściciel gruntu ponosi na rzecz dotychczasowego właściciela gruntu opłatę.
Wysokość opłaty jest równa wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, która obowiązywałaby w dniu przekształcenia (ust. 2).
W myśl art. 7 ust. 3 u.p. w przypadku, gdy w dniu przekształcenia obowiązywałaby opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego, ustalona za pierwszy lub drugi rok od aktualizacji, zgodnie z art. 77 ust. 2a ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2023 r. poz. 344, z późn. zm.), wysokość opłaty jest równa wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego w trzecim roku od aktualizacji.
W przypadku ustanowienia lub przeniesienia użytkowania wieczystego w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2018 r. wysokość opłaty jest równa wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, która zgodnie z postanowieniami umowy obowiązywałaby od 1 stycznia 2019 r. (ust. 4).
Zgodnie z art. 7 ust. 5 u.p., opłatę (przekształceniową) wnosi się w terminie do 31 marca każdego roku. Na wniosek złożony nie później niż 14 dni przed dniem upływu terminu płatności, właściwy organ może rozłożyć opłatę na raty lub ustalić inny termin jej wniesienia, nieprzekraczający danego roku kalendarzowego.
Jednocześnie art. 7 ust. 5a u.p. precyzuje, że w przypadkach, o których mowa w art. 2 ust. 1 i 2, właściciel gruntu wnosi opłatę za rok, w którym nastąpiło przekształcenie, w terminie 14 dni od dnia doręczenia przez właściwy organ zaświadczenia. Jeżeli za rok, w którym nastąpiło przekształcenie, została wniesiona opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego, opłatę wnosi się do dnia 31 marca roku następującego po roku, w którym nastąpiło przekształcenie.
Zgodnie z art. 7 ust. 6 u.p. opłata (przekształceniowa) jest wnoszona przez okres 20 lat, licząc od dnia przekształcenia.
Dodatkowo w art. 7 ust. 7 u.p. ustawodawca przyznał właścicielowi gruntu, w każdym czasie trwania obowiązku wnoszenia opłaty, prawo zgłoszenia właściwemu organowi na piśmie zamiaru jednorazowego jej wniesienia, w kwocie pozostającej do spłaty (opłata jednorazowa). Wysokość opłaty jednorazowej odpowiada iloczynowi wysokości opłaty obowiązującej w roku, w którym zgłoszono zamiar wniesienia opłaty jednorazowej, oraz liczby lat pozostałych do upływu okresu, o którym mowa w ust. 6 albo 6a.
W niniejszej sprawie kluczowe jest rozróżnienie wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego od wysokości opłaty należnej. Wysokość opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nie uwzględnia jakichkolwiek bonifikat. Bonifikata jest uwzględniana od ustalonej (przez właściwy organ lub sąd) wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego.
Z wyżej powołanych przepisów wynika, że ustawodawca, odnosząc wysokość opłaty przekształceniowej do wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, nie obligując do uwzględnienia ulg (bonifikat) w tej opłacie, w istocie zrównał wysokości tych opłat.
Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów nie przewiduje 50% bonifikaty od opłaty (opłat) przekształceniowej. „Bonifikatę” taką w istocie stanowi skrócony okres uiszczania tej opłaty, wynikający zarówno z przepisów ww. ustawy, jak również odpowiednich przepisów prawa miejscowego (stosownej uchwały organu stanowiącego gminy).
W świetle powyższego, przy ustalaniu wysokości opłaty przekształceniowej nie należy uwzględniać 50% bonifikaty od opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, przyznanej na podstawie stosownej uchwały byłego prezydium rady narodowej.
Sławomir Pyźlak
Radca prawny
PODSTAWA PRAWNA
– Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów (Dz.U. z 2023 r. poz. 904),
– Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2023 r. poz. 344, z późn. zm.).
