Kalendarium

SAS10/2011

Uchwała o zmianie nazwy ulicy aktem prawa miejscowego

FUNKCJANOWANIE SAMORZĄDU - SAS 10/2011

Zgodnie z art. 18 ust. 2 pkt 13 ustawy o samorządzie gminnym (dalej: usg) do wyłącznej właściwości rady gminy należy podejmowanie uchwał w sprawach herbu gminy, nazw ulic i placów będących drogami publicznymi lub nazw dróg wewnętrznych w rozumieniu ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, a także wznoszenia pomników, istotnym zagadnieniem jest zakwalifikowanie tej kategorii uchwał do aktów prawa miejscowego.

Jak stanowi art. 40 ust. 1 usg na podstawie upoważnień zawartych w poszczególnych aktach rangi ustawowej gminie przysługuje prawo stanowienia aktów prawa miejscowego obowiązujących na obszarze gminy. Rada gminy może również wydawać akty prawa miejscowego na podstawie ustawy ustrojowej.

ZAKRES AKTÓW PRAWA MIEJSCOWEGO

W tym miejscu jednak pojawiają się poważne problemy natury interpretacyjnej, gdyż na podstawie ustawy o samorządzie gminnym organy gminy mogą wydawać akty prawa miejscowego w zakresie:

wewnętrznego ustroju gminy oraz jednostek pomocniczych,
organizacji urzędów i instytucji gminnych,
zasad zarządu mieniem gminy,
zasad i trybu korzystania z gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej.

Nie ulega wątpliwości, że w powołanym katalogu nie mieszczą się uchwały dotyczące zmian nazwy ulic i placów. Tymczasem ww. art. 18 ust. 2 pkt 13 usg stanowi jedyną podstawę do podejmowania uchwał przez radę gminy w tym zakresie. Stąd też literalne brzmienie tych przepisów wskazuje na konieczność wykluczenia ww. kategorii uchwał z katalogu aktów prawa miejscowego. Taki pogląd zajął także Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w wyroku z dnia 9 kwietnia 2008 r., sygn. akt II SA/Rz 136/08. Sąd w swoich rozważaniach powołał się przede wszystkim na niektórych przedstawicieli piśmiennictwa zwracając uwagę, iż „abstrakcyjność normy wyraża się w tym, że nakazywane, zakazywane albo dozwolone postępowanie ma mieć miejsce w pewnych, z reguły powtarzalnych okolicznościach, nie zaś w jednej konkretnej sytuacji” (D. Dąbek, Prawo miejscowe samorządu terytorialnego, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz-Kraków 2003 str. 73). Kierując się tym tokiem rozumowania Sąd uznał, że charakteru abstrakcyjnego nie ma również uchwała rady gminy, nadająca nazwę ulicy, gdyż odnosi się ona do konkretnej, jednostkowej i niepowtarzalnej sytuacji.

W doktrynie oraz orzecznictwie sądowoadministracyjnym powyższy pogląd zdaje się jednak pozostawać odosobnionym.

JEDNAK AKT PRAWA MIEJSCOWEGO

Przyjmuje się, że uchwała o zmianie nazwy ulicy należy jednak do kategorii aktów prawa miejscowego ze względu na podstawowe cechy, jakimi tego rodzaju uchwały się charakteryzują, a które w literaturze przypisuje się właśnie takim aktom.
W szczególności trudno odmówić takiej uchwale cech ogólności i abstrakcyjności, skoro odnosi się ona do szerokiego kręgu adresatów, nie tylko mieszkańców ulicy, ale także reprezentantów wszystkich urzędów i organów obowiązanych stosować poprawne nazwy adresowe, a nawet do pracowników Poczty Polskiej.
Przyjęcie tezy zakładającej, iż uchwała wydana na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 13 usg jest aktem prawa miejscowego nie ma oczywiście znaczenia wyłącznie teoretycznego. Wręcz przeciwnie – wywołuje daleko idące skutki w praktycznym stosowaniu prawa. Do aktów prawa miejscowego zastosowanie mają zatem przepisy rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie „Zasad techniki prawodawczej”.
Ponadto warunkiem jego wejścia w życie jest publikacja we właściwym wojewódzkim dzienniku urzędowym, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych. Warunek zachowania odpowiedniego vacatio legis ma z kolei wpływ chociażby na skuteczne wyczerpanie środków zaskarżenia przez osoby występujące z zamiarem złożenia skargi do sądu administracyjnego. Należy bowiem pamiętać, że skarga złożona w trybie art. 101 usg musi być poprzedzona bezskutecznym wezwaniem rady gminy do usunięcia naruszenia prawa.

W rezultacie zarówno samo wezwanie, jak i ewentualna uchwała rady gminy w sprawie tego wezwania, dokonane przed wejściem w życie uchwały naruszającej czyjś interes prawny, należy uznać za przedwczesne.

Janusz Groński

Podstawa prawna:
– Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.)

WRÓĆ DO SPISU TREŚCI

Czy rada musi odwołać skazanego starostę?

FUNKCJONOWANIE SAMORZĄDU -SAS 10/2011

Nie istnieją żadne regulacje nakazujące podjęcie uchwały rady powiatu w zakresie odwołania starosty z zajmowanego stanowiska, ani tym bardziej zakreślające termin do dokonania takiej czynności.

Zgodnie z art. 11 § 2 Kodeksu wyborczego nie ma prawa wybieralności w wyborach osoba skazana prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe. Konsekwencją takiego wyłączenia jest konieczność utraty stanowiska przez radnych organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego lub wójta (burmistrza, prezydenta miasta) w przypadku skazania prawomocnym wyrokiem sądu za ww. rodzaj przestępstw.

RADNI I WÓJT WYBIERANI W WYBORACH POWSZECHNYCH - MOŻLIWE ZARZĄDZENIE ZASTĘPCZE WOJEWODY

Zgodnie bowiem z art. 383 § 1 pkt 2 oraz 492 § 1 pkt 4 Kodeksu wyborczego, wygaśnięcie mandatu radnego oraz mandatu wójta następuje wskutek utraty prawa wybieralności lub nieposiadania go w dniu wyborów.

Jak wynika z powołanych przepisów wygaśnięcie mandatu radnego lub wójta następuje ex lege w wyniku zdarzenia, z którym ustawa wiąże taki skutek. Do skuteczności wygaśnięcia konieczne jest jednak jego stwierdzenie w drodze odpowiedniej uchwały organu stanowiącego.

WYGAŚNIĘCIE MANDATU UCHWAŁĄ W MIESIĄC PO PRAWOMOCNYM WYROKU

W przypadku radnych i wójta rada stwierdza wygaśnięcie mandatu w drodze uchwały w ciągu miesiąca od wystąpienia przyczyny, tj. prawomocnego skazania.
Ustawodawca przewidział również odpowiednie środki nadzorcze na wypadek bezczynności rady w takich przypadkach. Stosownie bowiem do treści art. 98a ust. 1 i 2 Kodeksu wyborczego, w przypadku gdy właściwy organ gminy wbrew obowiązkowi nie podejmuje uchwały, wojewoda wzywa organ gminy do podjęcia odpowiedniego aktu w terminie 30 dni, a w razie bezskutecznego upływu terminu określonego w ust. 1 wojewoda, po powiadomieniu ministra właściwego do spraw administracji publicznej, wydaje zarządzenie zastępcze.
Podkreślenia jednak wymaga, że powyższe przepisy odnoszą się wyłącznie do osób wybieranych w wyborach powszechnych (m.in. na radnego i wójta).

SKAZANIE STAROSTY

Jak zatem należy postąpić w przypadku, gdy prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego zostanie skazany np. starosta, czyli osoba, która nie tylko została powołana przez radę powiatu, a zatem nie w wyborach powszechnych, ale w dodatku nie musi nawet wcześniej pełnić funkcji radnego powiatu?
Zauważyć należy, że nie obowiązuje przepis analogiczny do nakazujących stwierdzenie wygaśnięcia mandatu, chociażby z tego powodu, że starosta nie sprawuje mandatu przedstawicielskiego, lecz wykonuje funkcję przewodniczącego zarządu, wykonując pracę na podstawie wyboru dokonanego przez radę powiatu.

BRAK REGULACJI NAKAZUJĄCYCH PODJĘCIE UCHWAŁY WYGASZAJĄCEJ

Nie istnieją zatem żadne regulacje nakazujące podjęcie uchwały rady powiatu w zakresie odwołania starosty z zajmowanego stanowiska, ani tym bardziej zakreślające termin do dokonania takiej czynności. W konsekwencji brak jest również przepisów regulujących sytuację na wypadek bezczynności rady powiatu i możliwości podjęcia przez organ nadzoru odpowiedniej reakcji w postaci wydania zarządzenia zastępczego.

W takim przypadku możliwe jest jedynie zastosowanie ogólnej normy wyrażonej w art. 31 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym, a zatem możliwość odwołania starosty z innej przyczyny niż nieudzielenie absolutorium na wniosek co najmniej 1/4 ustawowego składu rady. Czy jednak rada powiatu jest zobligowana do podjęcia takiej uchwały, a jeżeli tak to w jakim terminie?

Wprawdzie nie istnieją przepisy ustrojowe, ani reguły wyborcze, które wskazywałyby na niejako automatyczną utratę stanowiska w opisanym przypadku. Tym niemniej należy zaznaczyć, że starosta jest również pracownikiem samorządowym, do którego znajduje zastosowanie art. 6 ust. 2 ustawy o pracownikach samorządowych. Stosownie do tego przepisu pracownikiem samorządowym zatrudnionym na podstawie wyboru może być osoba, która nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe.

W związku z tym nie ulega wątpliwości, że starosta skazany prawomocnym wyrokiem traci kwalifikacje ustawowe do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku. Niewątpliwie również stanowi to podstawę do rozwiązania stosunku pracy z taką osobą przez reprezentującego starostwo powiatowe przewodniczącego rady powiatu (art. 9 ust. 2 ustawy o pracownikach samorządowych). Czy jednak możliwe jest rozwiązanie stosunku pracy ze skazanym starostą bez wcześniejszego odwołania w drodze uchwały organu stanowiącego? Takie rozwiązanie nie wydaje się możliwe. Skoro bowiem podstawą nawiązania stosunku pracy starosty jest wybór dokonywany przez radę powiatu, to identyczną procedurę należy zastosować do odwołania go z zajmowanego stanowiska, tym bardziej, że przewidują ją wprost przepisy ustrojowe. Pojawia się zatem konkluzja, że bez uchwały rady powiatu o odwołaniu starosta może nadal pełnić swoją funkcję.
W ten zaś sposób powracamy do pytania będącego punktem wyjścia niniejszych rozważań, a mianowicie: czy rada powiatu jest zobligowana do podjęcia uchwały o odwołaniu i jakie konsekwencje rodzi jej bezczynność w opisywanym zakresie.

Biorąc pod uwagę podstawową regułę, zgodnie z którą organy władzy publicznej mają obowiązek przestrzegania przepisów prawa i stania na straży porządku prawnego nie ulega wątpliwości, że w przypadku skazania starosty prawomocnym wyrokiem zarówno rada powiatu, jak następnie jej przewodniczący, zobowiązani są do odpowiednio: podjęcia stosownej uchwały i do rozwiązania stosunku pracy. Przepisy prawa nie przewidują terminu do dokonania tych czynności, jednakże nie budzi wątpliwości, że powinny one nastąpić niezwłocznie, gdyż trwanie takiego stanu grozi paraliżem pracy starostwa i funkcjonowania całego powiatu.

BEZCZYNNOŚĆ RADY POWIATU PRZYCZYNĄ JEJ ROZWIĄZANIA

Niemniej jednak w przypadku bezczynności rady powiatu organ nadzoru nie dysponuje narzędziem przymusu w postaci wezwania (ponaglenia), a następnie wydania zarządzenia zastępczego. Pozostają więc jedynie ostrzeżenia organu nadzoru o możliwości zastosowania jednego z najcięższych środków, a mianowicie przewidzianego w art. 83 ustawy o samorządzie powiatowym. Zgodnie z tym przepisem w razie powtarzającego się naruszenia przez radę powiatu Konstytucji lub ustaw, Sejm, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, może w drodze uchwały rozwiązać radę powiatu. Zarząd nad powiatem (rozwiązanie rady równoznaczne jest z rozwiązaniem wszystkich organów powiatu) sprawuje wówczas osoba wyznaczona przez Prezesa Rady Ministrów.

Janusz Groński

Podstawa prawna:
– ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy (Dz. U. Nr 21, poz. 112 ze zm.),
– ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.),
– ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592 ze zm.),
– ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 223, poz. 1458 ze zm.).

WRÓĆ DO SPISU TREŚCI

Charakter 30-dniowego terminu na wydanie decyzji o skierowaniu kierowcy na badania psychologiczne

FUNKCJONOWANIE SAMORZĄDU - SAS 10/2011

Zgodnie z art. 124 ust. 1 pkt 2 ustawy prawo o ruchu drogowym (zwanej dalej ustawą) w przypadku kierowania pojazdem w stanie nietrzeźwości lub po użyciu środka działającego podobnie do alkoholu albo po przekroczeniu przez kierowcę liczby 24 punktów karnych, jest on kierowany, w drodze decyzji, na badanie psychologiczne.

Badanie to ma na celu orzeczenie istnienia lub brak istnienia przeciwwskazań psychologicznych do dalszego kierowania pojazdem. Szczegółowe warunki i tryb kierowania osób na badania psychologiczne oraz odwoływania się od nich określa, wydane na podstawie art. 125 pkt 1 ustawy, Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie badań psychologicznych kierowców i osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami oraz wykonujących pracę na stanowisku kierowcy (zwane dalej Rozporządzeniem). Zgodnie z treścią § 2 ust. 1 Rozporządzenia kierowcy, o których mowa w art. 124 ust. 1 pkt 2 ustawy, kierowani są na badanie psychologiczne przez powiatowego (miejskiego, rejonowego) komendanta Policji w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia, w którym kierowali w stanie nietrzeźwości lub po użyciu środka działającego podobnie jak alkohol, albo od dnia, w którym przekroczyli liczbę 24 punktów karnych, otrzymanych na podstawie art. 130 ust. 1 ustawy.

MATERIALNOPRAWNY CZY INSTRUKCYJNY?

Istotne jest w tym miejscu udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy powyższy 30–dniowy termin na skierowanie na badanie ma charakter materialnoprawny czy też tylko instrukcyjny. Konsekwencją przyjęcia, że jest to termin prawa materialnego byłoby to, że skierowanie kierowcy na badanie po upływie 30 dni nie byłoby dopuszczalne. Przypomnieć bowiem trzeba, że terminy prawa materialnego są terminami zawitymi, co oznacza, że dokonanie pewnych czynności po upływie tychże terminów nie jest możliwe. Terminy instrukcyjne mają natomiast charakter porządkowy, a ich przekroczenie nie wpływa na ważność podjętych czynności.

W ORZECZNICTWIE

Zagadnienie to wywołało rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych obu instancji. Za materialnoprawnym charakterem terminu na skierowanie kierowców na badanie psychologiczne opowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny (zwany dalej NSA) w wyroku z 18 stycznia 2007 r. , sygn. akt I OSK 332/061, oraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku, sygn. akt II SA/Bk 125/082. W orzeczeniach tych podniesiono, że na fakt, iż jest to termin prawa materialnego wskazuje już sama wykładnia literalna przepisu. Skoro bowiem Minister Zdrowia posłużył się sformułowaniem „w terminie nie dłuższym niż 30 dni”, to znaczy, że wezwanie na badanie po upływie tego terminu nie będzie skuteczne.

Kres wątpliwościom w powyższym zakresie położyła uchwała składu siedmiu sędziów NSA z dnia 20 maja 2010 r., sygn. akt I OPS 12/093, w której przyjęto stanowisko przeciwne. W przedmiotowej uchwale NSA wskazano przede wszystkim, że 30–dniowy termin na skierowanie kierowców na badanie psychologiczne został określony w Rozporządzeniu, a więc akcie podustawowym.

Zgodnie natomiast z art. 92 ust. 1 Konstytucji, rozporządzenia są wydawane przez organy wskazane w Konstytucji, na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania. Upoważnienie powinno określać organ właściwy do wydania rozporządzenia i zakres spraw przekazanych do uregulowania oraz wytyczne dotyczące treści aktu. Regulacja ta wskazuje na wyraźny zamiar ustrojodawcy zapewnienia jak najpełniejszego zakresu regulacji prawnej na poziomie ustawowym oraz związanie zakresu i treści prawodawstwa podustawowego wolą ustawodawcy. Z analizy przepisów ustawy wynika, że ustawa ta nie uzależnia możliwości skierowania na badania psychologiczne od zachowania przez organ określonego terminu, a zatem należy stwierdzić, że w regulacji ustawowej, rozstrzygającej o przesłankach skierowania na badania psychologiczne, ustawodawca nie zastrzegł przedawnienia w zakresie skierowania na takie badanie (wydania decyzji o skierowaniu na takie badania).

Skoro zatem regulacja podustawowa ma umożliwić realizację ustawy i nie może regulować spraw o istotnym znaczeniu dla realizacji założeń ustawy, to rozwiązania przyjęte w rozporządzeniu nie mogą ograniczać uprawnień organów wynikających z ustawy, a dotyczących przesłanek kierowania osób kierujących pojazdami na badania psychologiczne. Zdaniem NSA, zawarte w art. 125 ustawy wyrażenie „szczegółowe warunki i tryb kierowania osób na badania psychologiczne” nie może być uznane za upoważniające do wprowadzenia w akcie wykonawczym materialnoprawnego terminu ograniczającego w czasie możliwość skierowania kierującego pojazdem na badania psychologiczne, a więc ograniczające ustawowe kompetencje organu. Wprowadzenie w akcie wykonawczym do ustawy terminów materialnoprawnych możliwe jest tylko wówczas, jeśli istnieje w tym zakresie wyraźne ustawowe umocowanie.

Okoliczność, że ustawa nie wprowadza terminów ograniczających możliwość wydania decyzji o skierowaniu na badania, zaś delegacja ustawowa, na mocy której Minister Zdrowia wydał rozporządzenie, dotyczy określenia procedury kierowania na badania psychologiczne, przesądza, że termin zastrzeżony w § 2 ust. 1 Rozporządzenia traktowany musi być jako procesowy termin instrukcyjny, ustanowiony dla właściwych organów Policji w celu zapewnienia skuteczności i szybkości ich działania.

TERMIN 30 DNI MA CHARAKTER INSTRUKCYJNY

Mając na uwadze treść wyżej wskazanej uchwały NSA należy uznać, że termin 30 dni na skierowanie kierowcy na badania psychologiczne ma jedynie charakter instrukcyjny. Tym samym istnieje możliwość dokonania takiego skierowania przez właściwego powiatowego komendanta Policji, nawet po upływie tego terminu.

Michał Pęczkowski

Podstawa prawna:
– Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz.U. 2005 Nr 108, poz. 908);
– Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 1 kwietnia 2005 r. w sprawie badań psychologicznych kierowców i osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami oraz wykonujących pracę na stanowisku kierowcy (Dz.U. 2005 Nr 69, poz. 622).

WRÓĆ DO SPISU TREŚCI

Adresaci nakazów kierowanych przez organy Państwowej Straży Pożarnej

POWIATOWA ADMINISTRACJA ZESPOLONA - SAS 10/2011

Zgodnie z art. 26 ustawy o państwowej straży pożarnej (dalej: upsp) komendant powiatowy (miejski) Państwowej Straży Pożarnej, w razie stwierdzenia naruszenia przepisów przeciwpożarowych, uprawniony jest w drodze decyzji administracyjnej do m.in. nakazania usunięcia stwierdzonych uchybień w ustalonym terminie. Decyzje organów PSP podlegają natychmiastowemu wykonaniu.

OBOWIĄZKI WŁAŚCICIELA BUDYNKÓW

Kompetencje ww. organów są ściśle skorelowane z obowiązkami właściciela budynku, obiektu budowlanego lub terenu, który – stosownie do treści art. 4 ust. 1 ustawy o ochronie przeciwpożarowej (dalej: uop) - jest obowiązany:

przestrzegać przeciwpożarowych wymagań techniczno-budowlanych, instalacyjnych i technologicznych;
wyposażyć budynek, obiekt budowlany lub teren w wymagane urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice;
zapewnić konserwację oraz naprawy urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic w sposób gwarantujący ich sprawne i niezawodne funkcjonowanie;
zapewnić osobom przebywającym w budynku, obiekcie budowlanym lub na terenie, bezpieczeństwo i możliwość ewakuacji;
przygotować budynek, obiekt budowlany lub teren do prowadzenia akcji ratowniczej;
zapoznać pracowników z przepisami przeciwpożarowymi;
ustalić sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia.

ADRESACI DECYZJI STRAŻY

Jednym z istotnych problemów orzeczniczych jest właściwe ustalenie kręgu adresatów takich decyzji nakazowych organów PSP. Z powyższego przepisu wynika, że co do zasady adresatem takich decyzji powinien być przede wszystkim właściciel budynku, obiektu lub terenu. W świetle obowiązujących przepisów z zakresu Prawa budowlanego i ochrony przeciwpożarowej nie wywołuje również wątpliwości, że adresatem decyzji może być inwestor lub zarządca obiektu budowlanego. Należy również zwrócić uwagę na treść art. 3 uop, który w ust. 1 wskazuje również na osoby fizyczne, osoby prawne, organizacje lub instytucje, które faktycznie korzystają ze środowiska, budynku, obiektu lub terenu, zaś w ust. 2 rozszerza katalog podmiotów odpowiedzialnych za naruszenie przepisów przeciwpożarowych o użytkowników budynku, obiektu lub terenu.

Czy jednak wystarczy faktyczne posiadanie (władanie) nieruchomością, bez odpowiedniego tytułu prawnego, aby stać się adresatem decyzji, a w razie konieczności postępowania egzekucyjnego? Na to pytanie twierdząco odpowiada ustawodawca w art. 4 ust. 1a, który wprost wskazuje, że odpowiedzialność za realizację obowiązków z zakresu ochrony przeciwpożarowej, stosownie do obowiązków i zadań powierzonych w odniesieniu do budynku, obiektu budowlanego lub terenu, przejmuje - w całości lub w części - ich zarządca lub użytkownik, na podstawie zawartej umowy cywilnoprawnej ustanawiającej zarząd lub użytkowanie. W przypadku gdy umowa taka nie została zawarta, odpowiedzialność za realizację obowiązków z zakresu ochrony przeciwpożarowej spoczywa na faktycznie władającym budynkiem, obiektem budowlanym lub terenem.

Również w orzecznictwie sądowoadministracyjnym ugruntowany jest pogląd, że obowiązek zapewnienia ochrony pożarowej spoczywa na władającym obiektem budowlanym. Za takim stanowiskiem opowiedział się m.in. NSA w wyroku z dnia 25 listopada 2010 r., sygn. akt II OSK 1813/09, który nie miał wątpliwości, że adresatem decyzji może być spółdzielnia, która nie posiada wprawdzie tytułu prawnego do gruntu, na którym posadowiony jest budynek, jednakże sam budynek jest w zasobach spółdzielni i jej władaniu.

SKUTECZNOŚĆ PONAD WSZYSTKO

Nie ulega wątpliwości, że obowiązująca regulacja została przyjęta w celu skutecznej egzekucji przepisów o ochronie przeciwpożarowej. Niedopuszczalna jest bowiem sytuacja, gdy ze względu na wątpliwości dotyczące tytułu prawnego do dysponowania terenem niemożliwe jest ustalenie adresata nakazu, a w rezultacie zapewnienie właściwej ochrony przeciwpożarowej.

Janusz Groński

Podstawa prawna:
– Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (t.j. Dz. U. z 2009 Nr 178, poz. 1380 ze zm.),
– Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 12, poz. 68 ze zm.).

WRÓĆ DO SPISU TREŚCI

Czy starosta jest zwierzchnikiem służbowym powiatowego inspektora nadzoru budowlanego w rozumieniu art. 24 § 1 pkt 7 kpa?

POWIATOWA ADMINISTRACJA ZESPOLONA - SAS 10/2011

Starosta pełni funkcję zwierzchnika powiatowej administracji zespolonej, o czym stanowi wprost art. 35 ustawy o samorządzie powiatowym (dalej: usp). Zgodnie bowiem z ust. 2 tego artykułu starosta jest kierownikiem starostwa powiatowego oraz zwierzchnikiem służbowym pracowników starostwa i kierowników jednostek organizacyjnych powiatu oraz zwierzchnikiem powiatowych służb, inspekcji i straży.

ZWIERZCHNICTWO STAROSTY

W ramach zwierzchnictwa w stosunku do powiatowych służb, inspekcji i straży starosta:

powołuje i odwołuje kierowników tych jednostek, w uzgodnieniu z wojewodą, a także wykonuje wobec nich czynności w sprawach z zakresu prawa pracy, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej,
zatwierdza programy ich działania,
uzgadnia wspólne działanie tych jednostek na obszarze powiatu,
w sytuacjach szczególnych kieruje wspólnymi działaniami tych jednostek,
zleca w uzasadnionych przypadkach przeprowadzenie kontroli.

Co istotne, starosta sprawuje także zwierzchnictwo służbowe wobec powiatowego inspektora nadzoru budowlanego. Wprawdzie nie ma tutaj miejsca tzw. zespolenie kompetencyjne, albowiem starosta nie ma merytorycznego wpływu na zadania wykonywane przez inspektora nadzoru budowlanego, tym bardziej że w rozumieniu Prawa budowlanego starosta jest organem administracji architektoniczno-budowlanej, a nie nadzoru budowlanego. Zwierzchnictwo służbowe między starostą a powiatowym inspektorem nadzoru budowlanego wyraża się jednak w tzw. zespoleniu osobowym. Należy podkreślić, że to starosta powołuje powiatowego inspektora nadzoru budowlanego. Zgodnie z art. 86 ust. 1 Prawa budowlanego powiatowy inspektor nadzoru budowlanego jest powoływany przez starostę spośród co najmniej trzech kandydatów wskazanych przez wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego (po bezskutecznym wyczerpaniu tego trybu starosta powołuje kandydata wskazanego przez wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego).

Powstaje jednak pytanie: czy między powiatowym inspektorem nadzoru budowlanego występuje podległość służbowa w rozumieniu art. 24 § 1 pkt 7 kpa? Przyjęcie takiej tezy ma daleko idące skutki procesowe w zakresie podstawy do wyłączenia pracownika i organu od udziału w postępowaniu administracyjnym.

Stosownie do tego przepisu pracownik organu administracji publicznej podlega wyłączeniu od udziału w postępowaniu w sprawie, w której jedną ze stron jest osoba pozostająca wobec niego w stosunku nadrzędności służbowej. Jeżeli zatem stroną postępowania prowadzonego w ramach nadzoru budowlanego (np. samowola budowlana, odstępstwa od projektu, utrzymanie obiektu budowlanego w należytym stanie technicznym) jest starosta, to stanowi to podstawę do wyłączenia powiatowego inspektora w takim postępowaniu. Takie stanowisko zajął NSA w wyroku z dnia 17 kwietnia 2009 r., sygn. akt OSK 554/08. Sąd uznał, że ww. podległość wynika także z art. 2 pkt. 5 ustawy o administracji rządowej w województwie, który stanowi, że pod zwierzchnictwem starosty działają kierownicy powiatowych służb, inspekcji i straży wykonujący zadania i kompetencje określone w ustawach, czyli m.in. powiatowi inspektorzy nadzoru budowlanego, a zwierzchnictwo jest niczym innym jak nadrzędnością służbową, do której odnosi się art. 24 § 1 pkt. 7 kpa.

Nawet zatem wybór na stanowisko starosty przez radę powiatu przed wydaniem decyzji przez powiatowego inspektora nadzoru budowlanego stanowi przesłankę do wyłączenia inspektora, w sytuacji gdy stroną tego postępowania jest osoba wybrana na starostę. Tymczasem wydanie decyzji przez pracownika lub organ administracji publicznej, który podlega wyłączeniu stosownie do art. 24, 25 i 27 k.p.a., jest przesłanką wznowienia postępowania, a w konsekwencji skutkuje wadliwością uzasadniającą uchylenie decyzji przez sąd administracyjny, zgodnie z art.145 § 1 pakt 1 lit. b ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Janusz Groński

Podstawa prawna:
– Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.)
– Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592 ze zm.)
– Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 ze zm.)

WRÓĆ DO SPISU TREŚCI

Aktualności - NOWELIZACJA USTAWY O DOSTĘPIE DO INFORMACJI PUBLICZNEJ

AKTUALNOŚCI - SAS 10/2011

W dniu 16 września 2011 r. uchwalono nowelizację ustawy o dostępie do informacji publicznej. Nowelizacja ta ma na celu wdrożenie Dyrektywy 2003/98/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 listopada 2003 r. w sprawie ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego (Dz. Urz. UE L 345 z 31.12.2003, str. 90). Zmiana ta przekłada się bezpośrednio na rozszerzenie zakresu przedmiotowego ustawy oraz ustanowienia odrębnego trybu uzyskiwania informacji publicznej, w tym także dotyczącej działalności samorządu terytorialnego.

Na skutek przyjęcia poprawki Senatu wprowadzono także nową regulację ograniczającą dostęp do pewnych informacji publicznych.
I tak, prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na ochronę ważnego interesu gospodarczego państwa w zakresie i w czasie, w jakim udostępnienie informacji:

osłabiłoby zdolność negocjacyjną Skarbu Państwa w procesie gospodarowania jego mieniem albo zdolność negocjacyjną Rzeczypospolitej Polskiej w procesie zawierania umowy międzynarodowej lub podejmowania decyzji przez Radę Europejską lub Radę Unii Europejskiej;
utrudniłoby w sposób istotny ochronę interesów majątkowych Rzeczypospolitej Polskiej lub Skarbu Państwa w postępowaniu przed sądem, trybunałem lub innym organem orzekającym.

Przyjęcie poprawki ograniczającej dostęp do informacji publicznej wywołało wiele kontrowersji w kontekście zgodności z Konstytucją RP. Przedstawiciele Kancelarii Prezydenta RP zapowiedzieli, że Prezydent RP - po podpisaniu - skieruje ją do Trybunału Konstytucyjnego.
Szczegółowy opis zmian w ustawie o dostępie do informacji publicznej w temacie miesiąca na stronie 11.

Janusz Groński

WRÓĆ DO SPISU TREŚCI

Nowelizacja ustawy o dostępie do informacji publicznej

TEMAT MIESIĄCA - SAS 10/2011

W dniu 16 września 2011 r. uchwalono nowelizację ustawy o dostępie do informacji publicznej. Została ona podpisana przez Prezydenta RP w dniu 25 września 2011 r., choć przedstawiciele Kancelarii zapowiedzieli, że zostanie ona skierowana do Trybunału Konstytucyjnego, w ramach tzw. kontroli następczej, ze względu na kontrowersyjną treść ustępu 1a dodanego do art. 5 ustawy, wprowadzającego ograniczenia w dostępności do określonej kategorii informacji.

Na wstępie należy podkreślić, że nowelizacja ma na celu wdrożenie Dyrektywy 2003/98/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 listopada 2003 r. w sprawie ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego (Dz. Urz. UE L 345 z 31.12.2003, str. 90).

Zmiana ta przekłada się bezpośrednio na rozszerzenie zakresu przedmiotowego ustawy oraz ustanowienia odrębnego trybu uzyskiwania informacji publicznej. Dotyczy to możliwości ponownego wykorzystania wytworzonej informacji publicznej. Określono zasady i nowy tryb udostępnienia i ponownego wykorzystania informacji.

CENTRALNE REPOZYTORIUM

Obok dotychczasowych form dostępu, w postaci Biuletynu Informacji Publicznej, udostępniania na wniosek oraz poprzez wstęp na posiedzenia organów i udostępniania materiałów z tych posiedzeń, stworzono nową formę, tj. - umieszczania informacji publicznych w centralnym repozytorium informacji publicznych.
Ustawodawca postanowił, że w centralnym repozytorium znajdą się informacje publiczne o szczególnym znaczeniu dla rozwoju innowacyjności w państwie i rozwoju społeczeństwa informacyjnego, które ze względu na sposób przechowywania i udostępniania pozwalają na ich ponowne wykorzystywanie, w sposób użyteczny i efektywny.

Określił również katalog podmiotów zobowiązanych do przekazania posiadanego zasobu informacyjnego do centralnego repozytorium, a także do systematycznego jego weryfikowania i aktualizowania. Są to:

organy administracji rządowej,
fundusze celowe,
Zakład Ubezpieczeń Społecznych,
Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego,
Narodowy Fundusz Zdrowia,
państwowe instytuty badawcze,
państwowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyjątkiem uczelni, Polskiej Akademii Nauk oraz jednostek naukowych w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki.

PONOWNE WYKORZYSTANIE INFORMACJI

Ponowne wykorzystanie informacji publicznej uregulowano w nowym rozdziale 2a ustawy. W art. 23a ustawy zawarto definicję ponownego wykorzystania informacji publicznej, zgodnie z którą:

„Ponownym wykorzystywaniem informacji publicznej jest wykorzystywanie przez osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej informacji publicznej lub każdej jej części, będącej w posiadaniu podmiotów publicznych (zobowiązanych), niezależnie od sposobu jej utrwalenia (w postaci papierowej, elektronicznej, dźwiękowej, wizualnej lub audiowizualnej), w celach komercyjnych lub niekomercyjnych, innych niż jej pierwotny publiczny cel wykorzystywania, dla którego informacja została wytworzona”.

OBOWIĄZANI DO UDOSTĘPNIANIA INFORMACJI PUBLICZNEJ

Obowiązani do udostępniania informacji publicznej, w celu ponownego wykorzystywania na zasadach i w trybie określonych w ustawie, są przede wszystkim:

Prezes Rady Ministrów,
jednostki sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów o finansach publicznych,
inne niż określone w pkt 2 państwowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej,
inne niż określone w pkt 2 osoby prawne, utworzone w celu zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym, niemających charakteru przemysłowego ani handlowego, jeżeli samodzielnie albo wspólnie z podmiotami, o których mowa w pkt 2 i 3, bezpośrednio albo pośrednio:

– finansują je w ponad 50%; lub
– posiadają ponad połowę udziałów albo akcji; lub
– sprawują nadzór nad organem zarządzającym; lub
– mają prawo do powoływania ponad połowy składu organu nadzorczego lub zarządzającego;

związki podmiotów, o których mowa w pkt 2–4.

Zgodnie z Dyrektywą 2003/98/WE ustawa zawiera katalog zwolnień oraz normy kolizyjne potrzebne do określenia relacji z innymi ustawami regulującymi wykorzystywanie informacji. Ograniczenia podmiotowe są związane z realizacją przez podmioty zobowiązane celów badawczych i naukowych, jak również publicznej radiofonii i telewizji. Przykładowo, tryb określony w rozdziale 2a ustawy nie ma zastosowania do jednostek publicznej radiofonii i telewizji w rozumieniu ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji, w zakresie audycji radiowych i telewizyjnych oraz innych przekazów, czy też do instytucji kultury, samorządowych instytucji kultury i innych podmiotów prowadzących działalność kulturalną, o której mowa w art. 2 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej w zakresie informacji publicznych stanowiących przedmiot ich działalności.

UDOSTĘPNIANIE BEZ OGRANICZEŃ WARUNKAMI I BEZPŁATNIE

Podstawową zasadą udostępniania informacji publicznej, w celu jej ponownego wykorzystywania, jest udostępnianie bez ograniczeń warunkami i bezpłatnie. Ponadto, podmiot zobowiązany powinien zapewnić warunki ponownego wykorzystywania informacji publicznej w postaci elektronicznej. Tym niemniej ponowne wykorzystanie może być obwarowane przez podmiot zobowiązany określonymi warunkami, dotyczącymi np.: obowiązku poinformowania o źródle, czasie wytworzenia i pozyskania informacji publicznej od podmiotu zobowiązanego, obowiązku dalszego udostępniania innym użytkownikom informacji w pierwotnie pozyskanej formie, obowiązku informowania o przetworzeniu informacji ponownie wykorzystywanej, czy wreszcie określenia zakresu odpowiedzialności podmiotu zobowiązanego za przekazywane informacje.

Dodatkowo zadecydowano, że podmiot zobowiązany może nałożyć opłatę za ponowne wykorzystywanie informacji publicznej udostępnianej na wniosek o ponowne wykorzystywanie tej informacji, jeżeli przygotowanie informacji w sposób wskazany we wniosku wymaga poniesienia dodatkowych kosztów. Dotyczy to takiego rodzaju zleceń, które mogą mieć wpływ w szczególności na koszt lub czas przygotowania i przekazania informacji w danym podmiocie zobowiązanym, przy czym łączna wysokość opłaty nie może przekroczyć sumy kosztów poniesionych bezpośrednio w celu przygotowania i przekazania informacji publicznej dla ponownego jej wykorzystywania w określony sposób i w określonej formie.

TRZY WAŻNE ZASADY UDOSTĘPNIANIA:

Udostępnianie informacji publicznej w celu ponownego wykorzystania podlega 3 podstawowym zasadom, a mianowicie: zasadzie niedyskryminacji (nowy art. 23d), zasadzie niewyłączności (nowy art. 23e) i zasadzie przejrzystości (nowy art. 23h).

– niedyskryminacji

Pierwsza z zasad zakazuje takiego określania warunków udostępnienia informacji, które eliminowałyby lub ograniczały konkurencję. Dlatego w art. 23d ustawy wprowadzono zakaz stosowania w umowach z osobami zainteresowanymi niejednolitych warunków przekazywania informacji publicznej na cele ponownego wykorzystywania.

– niewyłączności

Z kolei w art. 23e ustawy (zasada niewyłączności) ustawodawca postanowił, że udostępnienie informacji publicznej w celu ponownego wykorzystywania nie może wprowadzać ograniczenia korzystania z tej informacji przez innych użytkowników, chyba że jest to niezbędne dla prawidłowego wykonywania zadań publicznych.

– przejrzystości

Zasada przejrzystości wyraża się w obowiązku publicznego ogłoszenia warunków udostępnienia informacji publicznych na cele ponownego wykorzystywania przez podmioty zobowiązane. Takie rozwiązanie umożliwia zainteresowanym osobom sprawdzenie warunków przed podjęciem decyzji o zawarciu umowy dotyczącej udostępnienia informacji publicznej.

Ustawa określa, że ponowne wykorzystywanie informacji publicznej odbywa się przez ponowne wykorzystywanie informacji publicznej:

udostępnionej na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej,
udostępnionej w sposób inny niż w Biuletynie Informacji Publicznej,
udostępnionej w centralnym repozytorium,
przekazanej na wniosek o ponowne wykorzystywanie informacji publicznej.

II ETAPY PRZEKAZANIA INFORMACJI

Przekazanie informacji publicznej na cele ponownego wykorzystywania składa się z dwóch etapów. Pierwszy obejmuje czynności administracyjnoprawne, natomiast w drugim zawierana jest cywilnoprawna umowa pomiędzy podmiotem zobowiązanym a osobą zainteresowaną, obejmująca warunki ponownego wykorzystywania informacji publicznej.
W ramach pierwszego etapu osoba zainteresowana składa wniosek o ponowne wykorzystywanie informacji publicznej, który może w szczególności przybrać formę dokumentu elektronicznego w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne. W przypadku niespełnienia warunków formalnych wniosku wzywa się wnioskodawcę do uzupełnienia braków, wraz z pouczeniem, że ich nieusunięcie w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania spowoduje pozostawienie wniosku bez rozpoznania. Wniosek rozpatruje się bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 20 dni od dnia otrzymania wniosku (w sprawach szczególnie skomplikowanych podmiot zobowiązany może przedłużyć załatwienie sprawy o kolejne 20 dni).

ODMOWA UDOSTĘPNIENIA INFORMACJI

W szczególnych wypadkach podmiot zobowiązany może odmówić ponownego wykorzystania informacji publicznej. Obligatoryjnie podmiot odmawia udostępnienia informacji, gdy dostęp do informacji publicznej podlega ograniczeniom, o których mowa w art. 5 ustawy (szeroko pojęty interes negocjacyjny państwa) lub w przepisach odrębnych ustaw oraz gdy ponowne wykorzystywanie informacji publicznej naruszy prawa własności intelektualnej przysługujące podmiotom trzecim.

Odmowa następuje w formie decyzji. Podmiot wydaje również decyzję w przypadku rozpatrzenia sprzeciwu zgłoszonego przez osobę zainteresowaną, która uznała, że skierowana do niej oferta narusza przepisy ustawy. W tym przypadku decyzja rozstrzyga o warunkach ponownego wykorzystywania informacji publicznej lub o wysokości opłat. Do obu decyzji stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, z tym że odwołanie od decyzji rozpoznaje się w terminie 14 dni. Dodatkowo uzasadnienie decyzji o odmowie ponownego wykorzystywania informacji publicznej ze względu na możliwe naruszenie prawa własności intelektualnej przysługujące podmiotom trzecim, zawiera wskazanie osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, która posiada prawa autorskie, jeżeli jest znana, albo licencjodawcy, od którego podmiot zobowiązany uzyskał dany utwór.

Nawiązując do drugiego etapu, tj. zawarcia umowy cywilnoprawnej, należy zauważyć, że warunki ponownego wykorzystywania informacji publicznej, a także wysokość opłat za ponowne wykorzystywanie informacji publicznej, nałożonych w związku z wnioskiem wymagającym poniesienia dodatkowych kosztów, stanowią ofertę w rozumieniu art. 66 Kodeksu cywilnego. Warunki te mogą być zatem przedmiotem umowy cywilnoprawnej z podmiotem zobowiązanym, do której zastosowanie znajdą przepisy k.c.

Do skarg rozpatrywanych w postępowaniach o ponowne wykorzystywanie informacji publicznej stosuje się przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, z tym że przekazanie akt i odpowiedzi na skargę następuje w terminie 15 dni od dnia otrzymania skargi, natomiast skargę rozpatruje się w terminie 30 dni od dnia otrzymania akt wraz z odpowiedzią na skargę.

Należy podkreślić, że do nowelizacji wprowadzono także instrument ograniczający znacznie możliwość pozyskania informacji publicznej, co wzbudza daleko idące kontrowersje. Na skutek przyjęcia poprawki Senatu wprowadzono także nową regulację ograniczającą dostęp do pewnych informacji publicznych, które wywołały wiele kontrowersji, w kontekście zgodności z Konstytucją RP.

OGRANICZENIE ZE WZGLĘDU NA OCHRONĘ WAŻNEGO INTERESU GOSPODARCZEGO PAŃSTWA

Zgodnie z dodanym do art. 5 ustawy ustępem 1a, prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na ochronę ważnego interesu gospodarczego państwa w zakresie i w czasie, w jakim udostępnienie informacji:

osłabiłoby zdolność neocjacyjną Skarbu Państwa w procesie gospodarowania jego mieniem albo zdolność negocjacyjną Rzeczypospolitej Polskiej w procesie zawierania umowy międzynarodowej lub podejmowania decyzji przez Radę Europejską lub Radę Unii Europejskiej;
utrudniłoby w sposóistotny ochronę interesów majątkowych Rzeczypospolitej Polskiej lub Skarbu Państwa w postępowaniu przed sądem, trybunałem lub innym organem orzekającym.

DO TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO?

Powyższy przepis mocno krytykowany i wzbudzający kontrowersje, w szczególności w kontekście zgodności z Konstytucją RP, będzie z pewnością przedmiotem oceny Trybunału Konstytucyjnego.

Janusz Groński

WRÓĆ DO SPISU TREŚCI

Przegląd ustawodawczy

PRZEGLĄD USTAWODAWCZY - SAS 10/2011

ENERGETYKA

Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej

(Dz. U. z 2011 r. Nr 94, poz. 551)

Ustawa określa:

krajowy cel w zakresie oszczędnego gospodarowania energią;
zadania jednostek sektora publicznego w zakresie efektywności energetycznej;
zasady uzyskania i umorzenia świadectwa efektywności energetycznej;
zasady sporządzania audytu efektywności energetycznej oraz uzyskania uprawnień audytora efektywności energetycznej.

Przepisy ustawy stosuje się do przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej realizowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Nie znajduje ona zastosowania do urządzeń technicznych i instalacji używanych wyłącznie w celach wojskowych oraz instalacji objętych systemem handlu uprawnieniami do emisji w rozumieniu ustawy z dnia 22 grudnia 2004 r. o handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji, z wyjątkiem urządzeń potrzeb własnych.

PRAWO BUDOWLANE

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 17 czerwca 2011 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane metra i ich usytuowanie

(Dz. U. z 2011 r. Nr 144, poz. 859)

Rozporządzenie zostało wydane na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 ze zm.) i określa warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane metra i ich usytuowanie, uwzględniające wymagania art. 5 i 6 Prawa budowlanego. Przepisy rozporządzenia stosuje się przy projektowaniu, budowie oraz przebudowie obiektów budowlanych metra i urządzeń budowlanych związanych z metrem.

POSTĘPOWANIE CYWILNE

Ustawa z dnia 26 maja 2011 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego

(Dz. U. z 2011 r. Nr 144, poz. 854)

Celem nowelizacji jest wprowadzenie przepisów dotyczących egzekwowania przez sądy w sposób zgodny ze swoimi wcześniejszymi orzeczeniami kontaktu obojga rodziców z dzieckiem np. w przypadku orzeczenia rozwodu. Na szczególną uwagę zasługuje nowy art. 59815. § 1 kpc, zgodnie z którym jeżeli osoba, pod której pieczą dziecko pozostaje, nie wykonuje albo niewłaściwie wykonuje obowiązki wynikające z orzeczenia albo z ugody zawartej przed sądem lub przed mediatorem w przedmiocie kontaktów z dzieckiem, sąd opiekuńczy, uwzględniając sytuację majątkową tej osoby, zagrozi jej nakazaniem zapłaty na rzecz osoby uprawnionej do kontaktu z dzieckiem oznaczonej sumy pieniężnej za każde naruszenie obowiązku. Stosownie do § 2 tego artykułu jeżeli osoba uprawniona do kontaktu z dzieckiem albo osoba, której tego kontaktu zakazano, narusza obowiązki wynikające z orzeczenia albo z ugody zawartej przed sądem lub przed mediatorem w przedmiocie kontaktów z dzieckiem, sąd opiekuńczy zagrozi tej osobie nakazaniem zapłaty oznaczonej sumy pieniężnej na rzecz osoby, pod której pieczą dziecko pozostaje. Na postanowienia sądu przysługuje zażalenie.

BEZPIECZEŃSTWO TELEINFORMATYCZNE

Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lipca 2011 r. w sprawie podstawowych wymagań bezpieczeństwa teleinformatycznego

(Dz. U. z 2011 r. Nr 159, poz. 948)

Rozporządzenie wydano na podstawie art. 49 ust. 9 ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. Nr 182, poz. 1228) i określa:

podstawowe wymagania bezpieczeństwa teleinformatycznego, jakim powinny odpowiadać systemy teleinformatyczne, o których mowa w art. 48 ust. 1 ww. ustawy,
niezbędne dane, jakie powinna zawierać dokumentacja bezpieczeństwa systemów teleinformatycznych oraz sposób jej opracowywania.

Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lipca 2011 r. w sprawie opłat za przeprowadzenie przez Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego albo Służbę Kontrwywiadu Wojskowego czynności z zakresu bezpieczeństwa teleinformatycznego

(Dz. U. z 2011 r. Nr 159, poz. 949)

Rozporządzenie wydano na podstawie art. 53 ust. 4 ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. Nr 182, poz. 1228) i określa szczegółowy sposób i tryb ustalania wysokości oraz poboru opłat za przeprowadzenie przez Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego albo Służbę Kontrwywiadu Wojskowego czynności z zakresu bezpieczeństwa teleinformatycznego, o których mowa w art. 48 ust. 3-6 oraz art. 50 ust. 1-4 ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych.

PRAWO WODNE

Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o zmianie ustawy - Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw

(Dz. U. z 2011 r. Nr 32, poz. 159)

Nowelizacja dotyczy wdrożenia do polskiego systemu prawnego postanowień dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady: w sprawie oceny ryzyka powodziowego i zarządzania nim; w sprawie środowiskowych norm jakości w dziedzinie polityki wodnej; ustalającej ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej oraz zweryfikowania i poprawienia tych przepisów obowiązującej ustawy, które utrudniają prawidłowe stosowanie systemu gospodarowania wodami, w zakresie wprowadzonych zmian

EWIDENCJA PŁATNIKÓW

Ustawa z dnia 29 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników oraz niektórych innych ustaw

(Dz. U. z 2011 r. Nr 171, poz. 1016)

Nowelizacja dotyczy usprawnienia i uproszczenia systemu ewidencji i identyfikacji podatników i płatników, ograniczenia liczby identyfikatorów, którymi posługują się podatnicy (PESEL dla osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej), utworzenia Centralnego Rejestru Podmiotów - Krajowej Ewidencji Podatników i wprowadzenia zasad dostępności do Rejestru i katalogu podmiotów uprawnionych do dostępu.

PRAWO LOTNICZE

Ustawa z dnia 30 czerwca 2011 r. o zmianie ustawy - Prawo lotnicze oraz niektórych innych ustaw

(Dz. U. z 2011 r. Nr 170, poz. 1015)

Nowelizacja m.in. wdraża do polskiego porządku prawnego dyrektywę nr 2004/82/WE w sprawie zobowiązania przewoźników do przekazywania danych pasażerów oraz dostosowuje do prawa UE niektóre inne przepisy Prawa lotniczego.

WSPARCIE SKARBU PAŃSTWA

Rozporządzenie z dnia 11 sierpnia 2011 r. w sprawie wsparcia niebędącego pomocą publiczną

(Dz. U. z 2011 r. Nr 174, poz. 1040)

Rozporządzenie wydano na podstawie art. 2b pkt 2 ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o zasadach wykonywania uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa (Dz. U. Nr 106, poz. 493 ze zm.) i określa tryb, warunki i formy udzielania przedsiębiorcom, o których mowa w art. 2 pkt 8a ww. ustawy. Wsparcie jest udzielane przez ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa ze środków zgromadzonych na rachunku państwowego funduszu celowego utworzonego na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji.

POZBAWIENIE PRAWA WYBIERANIA

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 31 sierpnia 2011 r. w sprawie zawiadamiania gmin o osobach pozbawionych prawa wybierania

(Dz. U. z 2011 r. Nr 184, poz. 1091)

Rozporządzenie wydano na podstawie art. 21 § 3 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy (Dz. U. Nr 21, poz. 112 ze zm.) i określa tryb i terminy zawiadamiania gmin o osobach pozbawionych prawa wybierania oraz o wygaśnięciu przyczyny pozbawienia prawa wybierania, a także wzory zawiadomień w tych sprawach.
Zgodnie z § 2 tego rozporządzenia Sądy pierwszej instancji, które wydały orzeczenie, przekazują urzędom właściwych gmin zawiadomienia o osobach, które prawomocnym orzeczeniem sądu zostały:

c.d. Pozbawienie prawa wybierania

pozbawione praw publicznych;
ubezwłasnowolnione.

W wypadku uchylenia takiego orzeczenia sąd pierwszej instancji zawiadamia o tym urząd właściwej gminy.

W przypadku orzeczenia Trybunału Stanu o pozbawieniu praw wyborczych zawiadomienia przekazuje urzędom właściwych gmin Sąd Najwyższy
Wszystkie zawiadomienia wysyła się najpóźniej w terminie siedmiu dni od chwili uprawomocnienia się orzeczenia lub zwrotu akt z właściwego sądu. W sytuacji, gdy orzeczenie sądu, o którym mowa w ust. 1-3, uprawomocni się po upływie trzydziestego dnia przed dniem wyborów, zawiadomienie przekazuje się urzędowi właściwej gminy oraz, odpowiednio, administracji zakładu karnego lub aresztu śledczego niezwłocznie, przy wykorzystaniu, w razie potrzeby, technicznych środków łączności zapewniających identyfikację nadawcy przekazu i zachowanie tajemnicy telekomunikacyjnej.

Niezależnie od powyższego od dnia ogłoszenia aktu o zarządzeniu wyborów sądy pierwszej instancji przekazują urzędom właściwych gmin zawiadomienia o osobach:

pozbawionych praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu, jeżeli koniec okresu, na który ten środek karny orzeczono, przypada nie wcześniej niż w dniu wyborów;
ubezwłasnowolnionych do dnia wyborów prawomocnym orzeczeniem sądu.

Tego rodzaju zawiadomienia przekazuje się urzędowi właściwej gminy oraz, odpowiednio, administracji zakładu karnego lub aresztu śledczego nie później niż w trzydziestym dniu przed dniem wyborów.

Zawiadomienia, niezależnie od ich rodzaju, przekazywane się urzędom gmin właściwych według miejsca ostatniego zamieszkania osób, których zawiadomienia dotyczą.

W przypadku osób przebywających w zakładach karnych lub aresztach śledczych zawiadomienia przekazuje się:

urzędowi gminy właściwej według ostatniego znanego sądowi miejsca, w którym ta osoba zamieszkiwała, oraz
urzędowi gminy właściwej według położenia zakładu karnego lub aresztu śledczego, w którym ta osoba przebywa, za pośrednictwem administracji tego zakładu lub aresztu.

WRÓĆ DO SPISU TREŚCI