Wójt, burmistrz, prezydent miasta może przekazać swoje kompetencje ds. wypłaty bonu energetycznego
FUNKCJONOWANIE SAMORZĄDU - SAS 5/2024
Przepisy ustawy o bonie energetycznym nie tylko przyznają wójtowi gminy (burmistrzowi, prezydentowi miasta) kompetencje do załatwiania spraw związanych z wypłatą bonu energetycznego, ale także wprost wskazują go jako organ właściwy do przekazania tych kompetencji, w trybie upoważnienia, innym podmiotom, tj. m.in. zastępcy wójta (burmistrza, prezydenta miasta), pracownikowi urzędu gminy albo kierownikowi ośrodka pomocy społecznej, co wynika z art. 4 ust. 4 ustawy o bonie energetycznym.
Tak wynika z rozstrzygnięcia nadzorczego Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 14 sierpnia 2024 r., stwierdzającego nieważność uchwały rady gminy w sprawie upoważnienia kierownika gminnego ośrodka pomocy społecznej do załatwiania indywidualnych spraw z zakresu administracji publicznej, dotyczących wydawania decyzji administracyjnych w zakresie odmowy przyznania bonu energetycznego, korekty lub odmowy korekty wysokości przyznanego bonu energetycznego, uchylenia lub zmiany prawa do bonu energetycznego oraz rozstrzygnięcia w sprawie zwrotu bonu energetycznego, przyznanego albo pobranego nienależnie lub w nieprawidłowo ustalonej wysokości, o których mowa w ustawie z dnia 23 maja 2024 r. o bonie energetycznym oraz o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia cen energii elektrycznej, gazu ziemnego i ciepła systemowego (dalej: ustawa o bonie energetycznym). W ocenie wojewody uchwała została podjęta z naruszeniem art. 39 ust. 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej: u.s.g.) w związku z art. 4 ust. 4 ustawy o bonie energetycznym.
Zgodnie z art. 39 ust. 4 u.s.g. do załatwiania indywidualnych spraw z zakresu administracji publicznej rada gminy może upoważnić również organ wykonawczy jednostki pomocniczej oraz organy jednostek i podmiotów, o których mowa w art. 9 ust. 1 (jednostek organizacyjnych, innych podmiotów, w tym organizacji pozarządowych). Powołany z kolei przez radę gminy w podstawie prawnej uchwały przepis art. 4 ust. 9 ustawy o bonie energetycznym reguluje, w jakich sprawach wymagane jest wydanie decyzji administracyjnej, mianowicie są to: odmowa przyznania bonu energetycznego; korekta lub odmowa korekty wysokości przyznanego bonu energetycznego; uchylenie lub zmiana prawa do bonu energetycznego; rozstrzygnięcie w sprawie zwrotu bonu energetycznego przyznanego albo pobranego nienależnie lub w nieprawidłowo ustalonej wysokości.
Jednocześnie w ocenie Wojewody Warmińsko-Mazurskiego rada gminy nie uwzględniła, podejmując uchwałę, przepisu art. 4 ust. 4 ustawy o bonie energetycznym. Zgodnie z jego treścią wójt, burmistrz lub prezydent miasta może, na piśmie utrwalonym w postaci papierowej lub elektronicznej, upoważnić swojego zastępcę, pracownika urzędu gminy albo kierownika ośrodka pomocy społecznej, a w przypadku przekształcenia ośrodka pomocy społecznej w centrum usług społecznych – dyrektora centrum usług społecznych lub kierownika innej jednostki organizacyjnej gminy, a także inną osobę na wniosek kierownika ośrodka pomocy społecznej, dyrektora centrum usług społecznych lub innej jednostki organizacyjnej gminy do prowadzenia postępowań w sprawach dotyczących wypłaty bonu energetycznego. – „Przepisy ustawy o bonie energetycznym nie tylko zatem przyznają wójtowi gminy (burmistrzowi, prezydentowi miasta) kompetencje do załatwiania spraw związanych z wypłatą bonu energetycznego, ale także wprost wskazują go jako organ właściwy do przekazania tych kompetencji, w trybie upoważnienia, innym podmiotom, tj. m.in. zastępcy wójta (burmistrza, prezydenta miasta), pracownikowi urzędu gminy albo kierownikowi ośrodka pomocy społecznej, co wynika z art. 4 ust. 4 ustawy o bonie energetycznym.” – podkreślił wojewoda, dodając, że zgodnie z obowiązującą w procesie stosowania prawa regułą kolizyjną lex specialis derogat legi generali, prawo o większym stopniu szczegółowości należy stosować przed prawem ogólniejszym, innymi słowy norma prawna mniej ogólna ma pierwszeństwo w stosowaniu przed kolidującą z nią normą prawną bardziej ogólną. – „W tym przypadku, jeżeli kompetencja do delegowania zadań wójta została mu przyznana na mocy przepisu ustawy o bonie energetycznym, to ten przepis, jako lex specialis wobec przepisu art. 39 ust. 4 ustawy o samorządzie gminnym, znajduje zastosowanie w sytuacji upoważnienia innego podmiotu do załatwiania spraw.” – podkreślił organ nadzoru.
Jakub Gortyński
prawnik, ekspert w tematyce samorządu terytorialnego
PODSTAWA PRAWNA
– Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 14 sierpnia 2024 r., nr PN.4131.292.2024
– Ustawa z dnia 23 maja 2024 r. o bonie energetycznym oraz o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia cen energii elektrycznej, gazu ziemnego i ciepła systemowego
– Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym
