Korzyści i wyzwania związane
z wdrażaniem technologii AI w administracji publicznej
Technologia sztucznej inteligencji (AI) staje się jednym z kluczowych narzędzi w modernizacji systemów informatycznych i procesów zarządzania na poziomie administracji publicznej, zarówno rządowej, jak i lokalnej. Wykorzystanie AI może przynieść ogromne korzyści, ale jednocześnie stawia przed organizacjami szereg wyzwań i problemów, które muszą zostać rozwiązane, aby wdrożenie było efektywne i bezpieczne.
ZASTOSOWANIE AI W ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ
Sztuczna inteligencja już teraz znajduje zastosowanie w różnych obszarach administracji publicznej. Przykładem mogą być chatboty i wirtualni asystenci, wspierający obywateli w pozyskiwaniu informacji oraz procesie składania wniosków. Urzędnicy mogą korzystać z narzędzi do szybkiej analizy dokumentów w postaci zaawansowanej analizy rozpoznawania tekstów, nagrań itp. Szybka analiza dokumentów, generowanie podsumowań, analiza historyczna wydanych wcześniej decyzji czy obowiązujących aktów prawnych i regulacji mających odniesienie do danej sprawy, zdecydowanie przyspieszy pracę urzędnikom oraz przyczyni się do poprawy obsługi zapytań obywateli. AI nie tylko wspiera procesy analityczne, ale może także pomagać w wykrywaniu nadużyć, co już się dzieje np. w urzędach skarbowych, które dzięki analizie danych podatkowych usprawniają wykrywanie oszustw.
Algorytmy sztucznej inteligencji mogą być z powodzeniem wykorzystywane do automatyzacji rutynowych procesów administracyjnych, takich jak rozpatrywanie wniosków o zezwolenia budowlane, wydawanie decyzji środowiskowych, czy przyznawanie świadczeń społecznych. Niektóre miasta już teraz eksperymentują z technologiami AI, aby lepiej zarządzać ruchem miejskim, monitorować zanieczyszczenie powietrza czy prognozować zagrożenia pogodowe.
KORZYŚCI PŁYNĄCE Z WDRAŻANIA AI
Zastosowanie AI w administracji publicznej może przynieść szereg korzyści. Automatyzacja procesów pozwala na znaczne przyspieszenie realizacji zadań, redukując czas potrzebny na obsługę obywateli i przetwarzanie danych. AI może także pomóc w bardziej efektywnym zarządzaniu zasobami ludzkimi, uwalniając urzędników od rutynowych zadań i pozwalając im skupić się na bardziej złożonych problemach.
Inną istotną korzyścią jest poprawa jakości podejmowanych decyzji. AI potrafi analizować ogromne ilości danych, co ma wpływ na poprawę transparentności i przewidywalności działań administracji publicznej i jest ważne z punktu widzenia budowania zaufania społecznego.
WYZWANIA I PROBLEMY ZWIĄZANE Z AI W ADMINISTRACJI
Mimo licznych korzyści, wdrożenie AI w administracji publicznej niesie ze sobą również wyzwania. Przede wszystkim, jedną z głównych obaw jest bezpieczeństwo danych. Administracja publiczna zarządza ogromnymi ilościami danych osobowych, często wrażliwych, co sprawia, że każdy system oparty na AI musi być zaprojektowany w taki sposób, aby zagwarantować najwyższe standardy ochrony prywatności.
Innym wyzwaniem jest brak standaryzacji i regulacji prawnych dotyczących stosowania AI. Z tego powodu konieczne są wytyczne na poziomie Unii Europejskiej, aby zapewnić bezpieczne i odpowiedzialne wdrożenie sztucznej inteligencji. W tym kontekście kluczowe znaczenie ma opracowywane przez UE rozporządzenie AI Act.
AI ACT – REGULACJE DLA SZTUCZNEJ INTELIGENCJI
AI Act to rozporządzenie, które ma na celu ustanowienie ram prawnych dla stosowania sztucznej inteligencji na terenie Unii Europejskiej. Jest to pierwszy tego rodzaju akt prawny, który ma regulować technologię AI w sposób kompleksowy. Jego głównym celem jest zapewnienie odpowiedniego balansu między innowacyjnością a ochroną praw człowieka.
Systemy AI stosowane w administracji publicznej, w tym te związane z egzekwowaniem prawa, opieką społeczną czy systemami edukacyjnymi, są uważane za systemy wysokiego ryzyka. Oznacza to, że muszą one spełniać rygorystyczne wymogi dotyczące transparentności, odpowiedzialności oraz możliwości przeprowadzenia audytów.
Regulacja ta jest niezwykle istotna, ponieważ ma za zadanie chronić obywateli przed potencjalnymi nadużyciami, wynikającymi z niewłaściwego wykorzystania AI. W administracji publicznej istnieje ryzyko, że zautomatyzowane decyzje mogą prowadzić do dyskryminacji, błędnych rozstrzygnięć czy naruszania praw obywateli. Dlatego też AI Act wymaga, aby wszystkie systemy wysokiego ryzyka były poddawane regularnym kontrolom, a ich działanie było przejrzyste i zrozumiałe dla użytkowników.
PODSUMOWANIE
Wdrażanie sztucznej inteligencji w administracji publicznej ma ogromny potencjał, ale jednocześnie niesie ze sobą szereg wyzwań. AI może znacząco poprawić efektywność i jakość usług publicznych, ale wymaga odpowiednich regulacji, takich jak AI Act, aby zapewnić bezpieczne i odpowiedzialne jej stosowanie. Kluczowe jest, aby administracja publiczna, rządowa i lokalna, wdrażała AI w sposób transparentny, z poszanowaniem praw obywateli i zapewnieniem wysokich standardów ochrony danych.
Comarch tworzy, dostarcza i wdraża rozwiązania informatyczne, służące do cyfrowej transformacji urzędów polskiej administracji publicznej, telekomunikacji, bankowości, sektora zdrowia czy przedsiębiorstw. Podążając za obecnymi trendami firma sukcesywnie wprowadza AI w swoich produktach. Przykładem może być wykorzystanie algorytmów sztucznej inteligencji do rozpoznawania skanowanego tekstu, w tym również pisma odręcznego lub prowadzenie analizy danych w chmurze do przygotowania raportów biznesowych.
